Logo Galaxy Header flex-none

Tải ứng dụng galaxy Cinema

Tra cứu lịch chiếu và đặt vé siêu nhanh

Trang chủ / Blog điện ảnh / Ký Sự Điện Ảnh - Kỳ 1: Ngày Chào Đời

Ký Sự Điện Ảnh - Kỳ 1: Ngày Chào Đời

Chuẩn mực của điện ảnh là những yếu tố không cố định, được ràng buộc bằng nhiều nguyên tắc không theo bất kỳ quy luật nào. Một khái niệm rối rắm nhưng cũng chính là thứ khiến điện ảnh trở nên mê hoặc hơn, sự “thiên biến vạn hóa” đấy luôn tạo ra nhiều cuộc tranh cãi bất tận. Vậy cuối cùng điện ảnh trông như thế nào?

(The Horse In Motion (1878) hình ảnh chuyển động đầu tiên được ghi lại)

Ngày chào đời của môn nghệ thuật thứ 7 chỉ đơn giản là đoạn phim về buổi tan tầm của một nhóm công nhân nhà máy. Nhận ra tiềm năng của món tiêu khiển mới mẻ này, bắt đầu có nơi tổ chức chiếu phim và thu tiền người đến xem, chủ yếu là bởi tò mò. Vì phải tốn tiền, nên việc chui vào căn phòng tối, xem những hình ảnh chuyển động trên màn hình đầy thú vị kia, lại trở thành trò giải trí tốn kém dành cho giới thượng lưu.

Tưởng chừng thứ trào lưu này nhanh nổi chóng chìm, ngờ đâu lại trở thành một ngành công nghiệp. Năm 1903, The Great Train Robbery được xem là cuốn phim đầu tiên, có cốt truyện rõ ràng, có diễn xuất và chia làm nhiều phân cảnh trong thời lượng 10 phút.

(The Great Train Robbery)

Ngược dòng lại một năm, vào năm 1902 quý ngài ảo thuật gia Georges Méiès đến từ Pháp đã ghi hình cảnh quay rồi dùng thêm kỹ thuật can thiệp vào khâu in-tráng phim để tác động lên bối cảnh vốn được quay sẵn. Cách làm này giúp tạo nên những khung cảnh theo tưởng tượng cá nhân. Thứ “kỹ xảo điện ảnh” thuở sơ khai này dẫn đến sự ra đời của A Trip To The Moon – được xem là phim mang màu sắc giả tưởng siêu thực đầu tiên trên thế giới.

Từ đây, rạp chiếu phim được xây dựng, các công ty điện ảnh được thành lập. Các quốc gia từ Đức, Pháp, Ý cho đến Mỹ đều cùng sản xuất phim, trình chiếu và bán vé kiếm tiền. Điện ảnh trở thành thứ ngành nghề đem tới nhiều cơ hội làm ăn phát đạt cho những nhà tư bản.

(A Trip To The Moon)

Cấu thành một cuốn phim cần những gì?

Vào buổi bình mình của điện ảnh, tất cả các điều kiện cần chỉ dừng ở mức cơ bản nhất. Bao gồm nội dung câu chuyện, bối cảnh và diễn viên. Khác với sân khấu vốn chỉ là những cảnh tĩnh, trang trí bằng những vật mang tính hình tượng ước lệ, để khán giả bên dưới dễ đồng cảm và thấu hiểu tâm tư của nhân vật. Người kịch sĩ ngoài việc thoại, cần phải kết hợp biểu đạt hình thể, đôi lúc cường điệu lên mới truyền tải trọn vẹn thông điệp của vở kịch. Điện ảnh cần những cảnh quay, kết hợp với nhiều cú máy khác nhau, có thể ít thoại, bởi vì mỗi khung hình động sẽ đại diện cho hàm ý mà đạo diễn gửi gắm. Góc máy cận đặc tả biểu cảm của diễn viên, cho phép họ biểu đạt cảm xúc bằng ánh mắt, sự biến đổi sắc thái trên khuôn mặt cũng dễ quan sát hơn, dù không nói gì nhưng khán giả có thể “cảm” được tâm trạng của nhân vật.

Châu Âu được xem là cái nôi của điện ảnh, thế nhưng sự thống trị của họ chỉ thật sự mạnh vào trước khi Thế Chiến Thứ Nhất xảy ra. Từ năm 1910 đến 1913, đạo diễn D.W. Griffith – người được tôn vinh là “Nhà khai sáng Hollywood” đã đặt nền móng đầu tiên cho việc hình thành Hollywood, nơi mà về sau trở thành Kinh Đô Điện Ảnh Thế Giới.

Sau khi nhà đầu tư bất động sản – ông trùm tài phiệt H.J. Whitley tiến hành khai thác mảnh đất Hollywood của nhà Wilcox, khu vực Tây Bắc California. Hollywood tọa lạc ở trung tâm thành phố Los Angeles dần trở thành một tiểu đô thị sầm uất, xa hoa, mang vẻ đẹp hiện đại đầy giàu sang.

(D.W. Griffith (giữa))

Các công ty điện ảnh, những nhà làm phim và người đứng đầu của các hãng phim lớn quyết định chọn Hollywood làm nơi “An cư lạc nghiệp”. Những ông chủ gốc Do Thái liên tục thành lập các studio lớn như Metro-Goldwyn-Mayer (đứng đầu gồm Samuel Goldwyn và Louis B. Mayer), 20th Century Fox (đứng đầu có William Fox), Warner Bros. (đứng đầu là anh em nhà Warner gồm Harry, Albert, Samuel và Jack), Paramount Pictures (đứng đầu là W. W. Hodkinson và Adolph Zukor), RKO (đứng đầu là David Sarnoff). Đây cũng chính là năm hãng phim lớn đầu tiên (Big Five). Không lâu sau, Walt Disney thành lập với tư cách là hãng phim độc lập, ColumbiaUniversal được đánh giá là studio nhỏ trong thời điểm ấy.

Năm 1909, D.W. Grifftith cho ra mắt The Cricket On The Hearth, phim được chuyển thể từ cuốn tiểu thuyết cùng tên của Charles Dickens’. Thay vì cách dựng phim truyền thống từ A đến B, ông đã sử dụng kỹ thuật dựng phim cắt cảnh – nối tiếp, cách làm này đưa diễn biến trong phim xảy ra hai câu chuyện phi tuyến tính thời gian song song với nhau.

Hollywood chính thức trở thành cái tên “máu mặt” trong cuộc đua ngành công nghiệp điện ảnh khi bộ phim The Birth Of A Nation (1915) khởi chiếu. Khi mà các nhà làm phim cho rằng việc cho ra đời những bộ phim có thời lượng quá dài sẽ khiến người xem nhàm chán, thì D.W. Griffith thực hiện The Birth Of A Nation với tổng thời gian lên đến hơn ba giờ đồng hồ.

Có kinh phí 110.000USD – con số lớn khi ấy, tác phẩm được đánh giá là bom tấn thực sự. Phim thu về 10 triệu USD. Hơn 1.500 cảnh quay, tái hiện khung cảnh hùng vĩ của các cuộc chiến lớn, áp dụng các góc máy toàn – trung - cận. Dàn dựng hành động chi tiết, đem đến những khung hình mãn nhãn gây choáng ngợp. The Birth Of A Nation trở thành tượng đài và đặt nền móng cho những phim lấy đề tài chiến tranh sau này.

(The Birth Of A Nation)

Tuy có nội dung gây tranh cãi và dẫn đến những phản ứng kịch liệt, nhưng không thể phủ nhận giá trị mà The Birth Of A Nation đem tới. Ngoài ra tư duy nghệ thuật độc đáo, mang tính tiên phong của D.W. Griffith đã truyền cảm hứng cho nhiều thế hệ đạo diễn, trở thành nguồn cảm hứng cho đà phát triển của điện ảnh.

Kỷ nguyên phim câm chính thức bước vào giai đoạn hoàng kim, thế giới bắt đầu biết đến những thước phim hay của các thiên tài như Vua hề Charlie Chaplin, ngôi sao hành động Buster Keaton, Harold Lloyd…