James Dean

“Blue jeans, white shirt

Walked into the room you know you made my eyes burn

It was like James Dean, for sure…”

Những câu hát mở đầu trong ca khúc Blue Jeans của Lana Del Rey lập tức cuốn hút người nghe bởi giai điệu bắt tai và chất giọng ma mị trứ danh của cô nàng. Đồng thời cũng đặt ra câu hỏi “James Dean là ai?”

Xuất hiện trong khá nhiều lời nhạc, James Dean được nhắc đến với hình tượng chàng thơ quyến rũ. Gợi cảm giác phong trần, mờ ảo đậm nét nam tính, một người đàn ông dễ dàng khiến bao trái tim thiếu nữ gục ngã chỉ bằng ánh nhìn hoang dại. James Dean kia là kẻ nào mà lại có vẻ đầy quyền năng thế kia? Để có câu trả lời, cần phải ngược dòng thời gian để quay về quá khứ một tí.

Đấy là vào 2 giờ sáng ngày 8 tháng 2 năm 1931 tại bang Indiana, cậu bé James Byron Dean cất tiếng khóc chào đời. Có vẻ như cái họ Byron chẳng biết vô ý hay hữu tình lại ứng với vận mạng của James Dean theo cách tương đồng, giống hệt như chính nhà thơ Lord Byron thuở nào.

Lord Byron là một nhà thơ lãng mạn, tài sắc vẹn toàn nhưng đời tư lại khá bê bối bởi tính cách có phần ngông cuồng của ông. Quay lại với James Dean, tuổi thơ cậu nhóc gắn bó thân thiết với mẹ. Bất cứ mong muốn nào của con trai, bà Mildred Marie Wilson đều đáp ứng. Khoảng thời gian được sống trọn vẹn dưới tình yêu thương của cha mẹ đáng tiếc lại quá ngắn ngủi, năm James Dean lên chín tuổi, Mildred qua đời và để lại cú sốc vô cùng lớn với cậu. Ông Winton Dean đã gửi con trai của mình tới sống cùng người họ hàng tại một trang trại ở Fairmount.

Những năm tháng sau khi rời xa vòng tay cha mẹ đã dần biến James Dean trở thành một cậu trai có xu hướng tách biệt bản thân khỏi đám đông. Tổn thương trong tâm lý làm cho anh kích động và bốc đồng hơn. Nét nổi loạn đấy toát ra bên ngoài mang vẻ vừa khó gần vừa đáng thương, tạo nên thần thái đã trở thành thương hiệu của anh về sau.

Thời niên thiếu đơn độc của James Dean cũng có phần an ủi khi anh có dịp quen biết với mục sư James Deweerd. Nhờ những lần trao đổi cùng nhau, James Dean từ một thanh niên đam mê tốc độ nay lại có thêm một niềm hứng thú mới. Đấy là diễn xuất!

Sau nhiều dịp xuất hiện trước ống kính thông qua các vai diễn nhỏ. James Dean xác định rằng nếu muốn tiến xa hơn, anh cần phải có một bàn đạp vững chắc. Để chuẩn bị cho hành trang bước vào Hollywood, bắt buộc anh phải trau dồi diễn xuất, học tập một cách bài bản. Hiển nhiên Actor Studio chính xác mục tiêu quan trọng nhất vào thời điểm ấy.

Actor Studio được xem như “lò” đào tạo diễn viên mơ ước của bất kỳ người nào muốn đắm chìm trong danh vọng và giàu sang tại kinh đô điện ảnh thế giới. Thời bấy giờ, nhờ vào sự cách mạng trong việc nghiên cứu kỹ thuật diễn xuất của Konstantin Stanislavski, hiệp hội Actor Studio được thành lập với tiêu chí bồi dưỡng nhân tài. The Method (hay còn được biết với cái tên Method Acting) được giảng dạy rộng rãi. Giới kịch nghệ lẫn phim ảnh lúc bấy giờ đang choáng ngợp với tài năng xuất chúng của Marlon Brando, lẽ tất nhiên là James Dean cũng hâm mộ người đàn anh này.

Được nhận vào Actor Studio là một trong những niềm hạnh phúc lớn của James Dean. Giờ đây anh chính thức đặt viên gạch đầu tiên tạo nên lịch sử, để lại hình ảnh gã “trai hư” đầy mê hoặc mà điện ảnh từng sản sinh.

Vai diễn lớn đầu tiên của James Dean là nhân vật Caled Trask trong tác phẩm East Of Eden. Phim do Elia Kazan đạo diễn, lúc đầu Kazan nhắm vai chính cho Marlon Brando, người trước đó đang vang danh nhờ A Street Car Named Desire cũng do ông đạo diễn. Hiệu ứng tích cực của khán giả tại các rạp chiếu phim là điều tiên quyết để Kazan mong muốn Brando sẽ tiếp tục đảm nhận vai chính trong East Of Eden. Tuy nhiên có vẻ định mệnh đã tự có cuộc sắp đặt của riêng nó, lạ lùng làm sao khi cậu diễn viên trẻ James Dean lại có đầy đủ phẩm chất phù hợp với nhân vật hơn.

Thoạt đầu Elia Kazan cho rằng James Dean quá u sầu, sợ rằng sẽ đem tới sự nặng nề cho phim. Sau nhiều đắn đo, cuối cùng anh vẫn được chọn vì rõ ràng đứng trước mặt Kazan chính là Caled Trask từ trong tiểu thuyết bước ra.

Thay vì bám sát kịch bản, diễn xuất ngẫu hứng của James Dean đã đem tới sự thích thú cho Kazan. Phim tạo được ấn tượng tốt với giới chuyên môn, riêng James Dean sau khi vượt qua các ứng viên như Marlon Brando và Paul Newman đã chứng minh được tài năng của mình.

Khác với sự lịch lãm và gợi tình của Marlon Brando, vẻ hoang dã trong hình tượng áo thun trắng, áo khoác ngoài và điếu thuốc trên tay đã đưa James Dean trở thành thần tượng mới của giới trẻ. Một hình mẫu đại diện cho thế hệ thanh thiếu niên đang chuyển mình trong tâm lý, kèm theo đó là khát khao được cất tiếng nói để bày tỏ quan điểm riêng. Khái niệm “bad boy” siêu ngầu xem như được James Dean khai sinh ra.

Tiếng tăm tiếp tục đến vai James Dean khi anh đóng chính trong Rebel Without A Cause. Jim Stark là chàng trai đang đối mặt với việc bất đồng ý kiến với bậc phụ huynh và không thể hòa nhập với bạn bè. Vai diễn như chính cuộc đời của James Dean, không quá khó khăn để anh hoàn thành tốt Rebel Without A Cause.

Để cho thấy rằng bản thân là một diễn viên giỏi, có thể hóa thân đa dạng với bất kỳ dạng vai nào. James Dean tham gia phim mới Giant, thủ vai Jett Rink - một nông dân vô tình phát hiện ra một khu mỏ dầu và làm ăn phát đạt.

Chính mối quan hệ không tốt với người cha, mang trong lòng nhiều tâm sự đã làm cho James Dean ám ảnh với nỗi bất an và sự cô độc. Anh như một đứa trẻ bị bỏ rơi với ngọn lửa âm ỉ luôn chực chờ phun trào.

Nỗi đau bị bỏ rơi lại lần nữa xảy đến với James Dean, đấy là khi cuộc tình giữa anh và minh tinh gốc Ý Pier Angeli. Niềm hy vọng đưa James Dean ra khỏi nơi tăm tối nhất của cuộc đời bỗng chốc bị dập tắt bởi mẹ của Pier Angeli, bà không đồng ý khi con gái của mình “qua lại” với một gã bạn trai quá “phức tạp”.

Sự tan vỡ đó làm cho tâm trạng vốn bất ổn của James Dean càng trở nên mất kiểm soát hơn. Vào buổi chiều buồn ngày 30 tháng 9 năm 1955, khi ấy dự án Giant đã đóng máy, James Dean như thường lệ lại ngồi cầm lái trên chiếc Porsche mà trước đó anh mua với giá hơn hai triệu đô.

Mọi thứ diễn ra quá nhanh, từ cách James Dean như điên loạn mà đạp thẳng chân ga về phía trước, cho đến khoảnh khắc anh tông vào chiếc xe đang băng ngang ngã tư. Nghe kể khi ấy đã quá 5 giờ 30 chiều, James Dean lúc đó 24 tuổi đã ra đi mãi mãi. Sự đường đột, bất ngờ và bàng hoàng ấy giống hệt lời nói năm nào của anh:

“Hãy mơ mộng như rằng cuộc đời này là chốn vĩnh hằng, hãy sống như thể cái chết sẽ đến vào hôm nay.”